Ô nhiễm kim loại nặng trong nước là vấn đề đáng báo động hiện nay. Tình trạng này xảy ra gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe con người. Để hiểu rõ hơn về tình trạng ô nhiễm kim loại nặng trong nước và giải pháp xử lý hiệu quả, hãy theo dõi bài viết sau đây.
Tìm hiểu thực trạng ô nhiễm kim loại nặng trong nước là gì ?
Kim loại nặng là cụm từ dùng để chỉ những kim loại có khối lượng riêng lơn hơn 5g/cm3. Đặc biệt, kim loại nặng có số nguyên tử cao và thể hiện rõ rệt đặc tính của kim loại trong nhiệt độ phòng. Hiện nay, người ta chia kim loại nặng thành 3 loại bao gồm:
- Kim loại có chứa các độc tính gồm: Crom, chì, thủy ngân, kẽm, niken,…
- Kim loại quý gồm: Vàng, bạc, palladi, rutheni, kim,…
- Kim loại phóng xạ gồm: Uranium, Radium, Polonium,…
Tình trạng ô nhiễm kim loại nặng trong nước do đâu?
Nước bị ô nhiễm kim loại nặng bắt nguồn từ các nguyên nhân chính sau đây:
- Một là, nước thải từ các hoạt động sản xuất chưa được xử lý hoặc xử lý chưa hiệu quả đã thải thẳng ra ngoài môi trường. Khi nguồn nước bị ô nhiễm sẽ khiến cho các chất ô nhiễm thấm dần vào mạch nước ngầm. Lâu ngày dễ dẫn đến nguồn nước bị nhiễm kim loại nặng.
- Hai là, bắt nguồn từ các yếu tố tự nhiên, điều kiện thổ nhưỡng,… có chứa các kim loại nặng trong lòng đất.
- Ba là, hoạt động sản xuất nông nghiệp không tuân thủ đúng quy trình. Thường lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật cũng là tác nhân khiến các kim loại nặng độc hại ngấm sâu vào các tầng địa chất.
Điểm mặt một số kim loại nặng có trong nước
Người ta tìm thấy một số kim loại nặng có trong nước đó là:
Kẽm
Nằm trong nhóm kim loại nặng đầu tiên được nhắc đến chính là kẽm. Kẽm thường xuất hiện nhiều trong các hoạt động khai thác, luyện kim, khu công nghiệp,… Do đó, khi chất thải công nghiệp xả ra ngoài không qua xử lý sẽ gây ra tình trạng ô nhiễm kim loại nặng trong nước.
Thủy ngân
Đây là một kim loại rất độc gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Cho nên trong các hoạt động khai thác và sản xuất như: Đèn pin, đèn hơi, đèn thắp sáng,… thủy ngân cần được xử lý trước khi thải ra môi trường.
Chì
Chì gây ảnh hưởng nặng nề đến hệ thần kinh, sinh sản và thận. Kim loại này được sử dụng rộng rãi trong các ngành công nghiệp như: Gốm sứ, hàn, mạ điện, máy ảnh, điện tử,…
Crom
Đây là hợp chất xuất hiện nhiều trong các tổ chức sản xuất công nghiệp. Chủ yếu là từ nguồn nước thải trong công nghiệp. Crom cũng được xem là kim loại nặng nguy hiểm có trong nước nên mọi người phải hết sức chú ý.
Đồng
Là một nguyên tố vi lượng, nếu hàm lượng ít không gây nguy hại gì. Thế nhưng, hàm lượng cao sẽ gây ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe con người. Trong quá trình khai thác, đồng có thể bị nhiễm vào nước. Nếu nguồn nước không được xử lý sẽ gây ô nhiễm kim loại nặng trong nước.
Asen
Asen ở nồng độ cao dễ gây nguy hại đối với sức khỏe con người. Kim loại này thường được sử dụng trong quá trình luyện kim, đốt than, thuốc trừ sâu cho cây trồng,… Nếu không được xử lý hiệu quả, Asen xâm nhập vào mạch nước ngầm. Gây nguy hiểm cho con người khi sử dụng phải nguồn nước này.
Ô nhiễm kim loại nặng trong nước và các tác hại nguy hiểm
Có lẽ, mọi người vẫn chưa lường hết những tác hại nguy hiểm của thực trạng ô nhiễm kim loại nặng trong nước. Do đó, với 23 tác hại dưới đây sẽ là dấu hiệu cảnh báo nguy hiểm cho những ai đang sử dụng nguồn nước này:
Tác động tiêu cực đến tình trạng sức khỏe con người
Đối với những trường hợp sử dụng nước có nhiễm kim loại nặng sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng về vấn đề sức khỏe. Cụ thể như sau:
- Khi cơ thể tích lũy hàm lượng lớn kim loại nặng sẽ gây nên nhiều biến chứng nặng nề. Điển hình là tình trạng tổn thương não, co rút các bó cơ. Mặt khác, kim loại nặng khi tiếp xúc với màng tế bào sẽ ảnh hưởng đến quá trình phân chia DNA. Dẫn đến biến chứng thai chết lưu, dị dạng, quái thai gây ảnh hưởng nặng nề đến thế hệ sau.
- Nước nhiễm kim loại dễ gây cản trở quá trình trao đổi chất trong cơ thể. Từ đó, việc hấp thụ chất dinh dưỡng và quá trình bài tiết cũng trở nên khó khăn hơn. Khiến sự sinh trưởng và phát triển bị kìm hãm. Lâu ngày sẽ làm rối loạn tiêu hóa, rối loạn chức năng hệ thống thần kinh, rối loạn tim mạch,…
- Có thể gây ra tình trạng khô miệng, đau bụng, buồn nôn, tiêu chảy, rối loạn sắc tố da,… Thậm chí, nhiều trường hợp nặng còn bị lở loét chân tay, tiểu đường, mắc bệnh tim mạch hay viêm bàng quang.
- Gây rối loạn chuyển hóa canxi và làm xuất hiện các bệnh lý về xương. Như loãng xương, xương yếu, dị dạng xương, đau nhức khớp xương, viêm khớp,… Mặt khác, kim loại nặng còn ảnh hưởng đến hệ hô hấp như viêm mũi, khứu giác bị mất nhận biết.
- Một số kim loại nặng còn có thể gây ra biến chứng ung thư. Do đó, con người sẽ đối mặt với tình trạng ung thư da, ung thư vòm họng, ung thư dạ dày,… Cơ quan Quốc tế Nghiên cứu về Ung thư (IARC) và Cơ quan Bảo vệ Môi trường Hoa Kỳ (EPA) xem kim loại nặng là tác nhân chính gây ung thư ở người.
Giải pháp xử lý tình trạng ô nhiễm kim loại nặng trong nước hiệu quả
Cần tìm kiếm những giải pháp xử lý nước nhiễm kim loại nặng hiệu quả để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe, hệ thần kinh và sự vận động của con người. Chính vì vậy mà hiện có nhiều phương pháp được áp dụng.
Chẳng hạn như: Xử lý hệ thống sinh học, dùng chất xúc tác quang, phương pháp trao đổi ion,… Tuy nhiên, để tiện lợi hơn cho những hộ gia đình gặp phải tình trạng ô nhiễm kim loại nặng trong nước. Cách xử lý hiệu quả nhất được khuyến cáo sử dụng đó là dùng máy lọc